Tochtje door de Achterdijk
Afgelopen zondag maakte ik een historisch tochtje. Onderweg naar een amateurwedstrijd op de Koningsweg reed ik rond half twee ’s middags door de Achterdijk. Hoe vaak heb ik deze rit gemaakt, te beginnen in de jaren zestig. Ik reed op mijn brommer dan van Cothen naar Utrecht via deze Achterdijk, meestal op weg naar een thuiswedstrijd van Velox. Een jaar lang zat Bob de Gier achterop, hij moest die middag dan meespelen tegen ploegen als Xerxes, Volendam of RBC.
Tijdens de rit moest ik terugdenken aan een bocht waar ik in 1957 stopte, toen nog per fiets. Ik was onderweg naar de topper DOS-Sportclub Enschede, maar er gebeurde op de hoek van de Achterdijk-Oostromsdijke iets onaangenaams. Geen lekke band maar een tegemoet komende fietser hielde me staande. ,,Tonny van der Linden is ziek, hij speelt vanmiddag niet mee,’’ wist hij – blijkbaar een fan van de Kanaries – me te melden. Gelijk met hem maakte ik rechtsomkeer, ik liet de wedstrijd links liggen. Mijn voorgevoel was juist: zonder Van der Linden verloor DOS kansloos met 0-2, Abe Lenstra scoorde de openingsgoal….
Maar dit keer, zestig jaar later, stopte ik niet op de Achterdijk. Ik ging naar de Koningsweg waar VSC (Velox SVVU Combinatie) zou spelen tegen Schalkwijk. Nummer laatst tegen nummer twee, dat zou voor mijn huidige dorpsgenoten een ‘makkie’ moeten zijn. Dat viel toch tegen, lang bleef het 1-1 maar uiteindelijk wonnen de bezoekers met 1-3. Tijdens de wedstrijd ontmoette ik een erelid van VCS, Herman Thijssen en meteen raakten we aan de praat.
Toevallig kwam de naam van Bob de Gier ineens ter sprake, Herman blijkt ook na zijn Celeritudo-tijd bij Willem II te hebben gespeeld. ,,Bij het trainen ontmoette ik daar ene Bob de Gier die daar studeerde en bij Velox in het eerste speelde. Van trainer Daan van Beek had hij toestemming gekregen om wekelijks in Tilburg mee te trainen omdat hij daar in de kost was. Zondag mocht Bob de Gier gewoon met de selectie van Velox meespelen, in een periode dat ook Willem van Hanegem hier nog voetbalde.’’
Ik was verbaasd van die mededeling. Mijn gedachten gingen uit naar de plek waar – op een steenworp afstand – de historische houten tribune had gestaan waarop ik zo vaak met mijn collega’s van de krant Frans Henrichs, Jan Boerop, Luc van Tour en Sander Schoever de wedstrijden van Velox had bekeken. Voor mij was het bijzonder om in het krantenverslag de naam van mijn dorpsgenoot Bob de Gier te mogen noemen, ik probeerde natuurlijk altijd zo objectief mogelijk over hem te schrijven.
Er is veel veranderd sinds mijn eerste tochtje via de Achterdijk naar Utrecht. Zondagmiddag speelde naast VSC-Schalkwijk ook de buurman Rivierwijkers op hetzelfde moment tegen Zwaluwen/Utrecht. Laatstgenoemde vereniging is een fusieclub tussen twee gezworen vijanden op Kanaleneiland en dat mag nog steeds een wonder heten. Ik drukte Bart Merkus nog even de hand langs de zijlijn, hij trainde ooit een jaar Willy Carbo en Jan Wouters. En die ontmoeting maakte de middag vol voetbalnostalgie een beetje rond, terugrijdend op de Achterdijk was ik er nog vol van.
****************************************************************************
Heimwee naar Cothense jeugd
Het overviel me onlangs toen ik in Het Oude Raedthuys samen met mijn zus van een warm bakkie koffie en een lekkere notentaart genoot. Ik besefte ineens hoe lang het geleden was dat ik op ongeveer dezelfde plek mijn allereerste kroegbezoek aflegde. Ik was zestien jaar oud en had juist mijn eerste zakgeld verdiend als bijrijder bij Ans van Wijk, die een expeditiebedrijf runde op de Ossenwaard. Het geld brandde in mijn zak en ik hoefde niet alles aan mijn ouders af te geven.
Op een steenworp afstand van ons ouderlijke huis, de smederij op De Brink, was het cafe van de familie Van Hengstum. Er stond binnen een leuke tap, maar mijn interesse ging meer uit naar drie zaken: het biljart, de jukebox en het gokapparaat in de hoek van de kroeg. Zonder dat ik mezelf als gokverslaafd beschouwde, ging menig dubbeltje – die hadden we toen nog – in de gleuf van het speeltuig. Maar ook de jukebox kon in mijn warme belangstelling rekenen, maar daar moest liefst een kwartje per keer betaald worden.
Daar kreeg je dan wel drie nummers voor, meestal drukte ik dan op de ‘buttons’ A1, A2 en E 2. Dan werden drie nummers van de Everly Brothers gedraaid, namelijk Bird Dog. Devoted to you en All I have to is dream. Ik kan de nummers nog spontaan meezingen. Tijdens het drinken van de cappuccino raakte ik spontaan in gesprek met eigenaar Nick van der Linden en complimenteerde hem met de zoveelste winnende uitverkiezing van zijn zaak. En natuurlijk maakte ik hem deelgenoot van mijn jeugdsentiment en mijn tochten naar de vroegere eigenaars Jan en Ger van Hengstum.
Ineens bedacht ik me dat in het pand waar nu Het Oude Raedthuys is gevestigd, destijds twee ingangen waren. De eerste ging naar de burelen van het gemeentehuis waar secretaris Theo Mocking de scepter zwaaide met enkele ambtenaren. De deur iets verderop leidde dus naar de horeca-sector waar ik mijn eerste zakgeld besteedde. Het was dus een wonderlijke constructie want op zolder stond het archief van het gemeentehuis naast de lijnen waar Ger van Hengstum-Schouten haar was ophing.
Mijn heimwee naar de Cothense jeugd had vooral betrekking op het feit dat nogal wat leeftijdgenoten met wie ik destijds vrijwel dagelijks optrok, er niet meer zijn. Ik heb er gebiljart met Bob de Gier die later nog met Wim van Hanegem bij Velox voetbalde. Zo had ik had vaak leuke gesprekken met Toos, dochter van de toenmalige uitbaters die ons van een drankje voorzag. Ook waren er in dit cafe hele voetbalgesprekken met dorpsgenoot Jan Wtenweerde, die mij met zijn prachtige verhalen op het journalistieke pad heeft gebracht. Allemaal dierbare mensen die er niet meer zijn.
Gelukkig heeft het pand zijn oorspronkelijke bestemming gehouden, de gemeentelijke bijgebouwen zijn geheel verdwenen. Zo kan het gebeuren dat ik bij mijn bezoekjes aan Cothen toch even kan binnenwippen door de deur die destijds door de ambtenaren werd gebruikt als dienstingang. En bij ide koffie kan ik nog stiekem even filosoferen over het biljart, het gokapparaat en de jukebox. Natuurlijk hebben we anno 2017 andere muziekfaciliteiten zoals Spottify. Maar wat zou ik nog graag een keer bij mijn bakkie een single van mijn favorieten de Everly’s draaien….
Hans van Echtelt (nu 74, toen 16 jaar oud)
